Usque baugh; dat zijn de oud-Keltische woorden voor whisky. Het staat voor ‘water des levens’. En inderdaad, voor velen is het dit water wat leven en plezier geeft. Maar wat is whisky nu precies? We gaan het je uitleggen in een serie blogs over whisky, geschreven door onze whisky-vriend Jay Kooi. De komende blogs gaan over de verschillende soorten Schotse single malt whisky’s. En deze blog? Hier leggen we uit wat een single malt whisky is. Dit blog leest het best onder het genot van een glas, dus schenk er eerst een in.
We beginnen met de basis, de stappen zijn relatief eenvoudig. Pak een graansoort, maak er een papje van, gooi er wat gist bij en je hebt de basis: een bier van ongeveer 7 tot 15% alcohol. Dit gefermenteerde papje wordt een paar keer gedestilleerd en vervolgens op houten vaten gerijpt. Na het rijpen is het product klaar om gebotteld te worden. Klaar.
‘The whisky is in the details’
Nou ja, klaar… Ze zeggen wel eens: ’the devil is in the details’. In dit geval is het ’the whisky is in the details’. Want elke stap in het maakproces kent vele variaties. Daarom zijn er ook zoveel verschillende namen in whisk(e)y land, zoals blended whisky en single malt whisky. (whisky of whiskey? We hebben hier eerder een blog over geschreven!).
[blockquote pull=”right” align=”right” attributed_to=”Lees meer” attributed_to_url=”https://rookandroll.nl/staging/is-het-nu-whiskey-of-whisky/”]Is het nu whisky of whiskey? We hebben hier eerder een blog over geschreven![/blockquote]Zo moet Schotse whisky minimaal 3 jaar gerijpt zijn op houten vaten om überhaupt de naam Schotse whisky te mogen krijgen. Om straight bourbon whiskey te heten, moet de whiskey uit minimaal 51% maïs bestaan. Een schotse blended whisky, zoals Famous Grouse, bestaat naast single malts ook uit goedkopere grain whisky. Deze blend mag je weer niet verwarren met een blended malt, zoals Monkey Shoulder. Die whisky bestaat alleen maar uit single malts. Die komen dan wel weer uit meerdere distilleerderijen.
Schotse single malt whisky
Volg je het nog? Oké, volgende stap. De single malt. Het meest belangrijke verschil aan het maakproces van deze whisky is dat de gerst eerst wordt ontkiemd. Nadat de gerst binnenkomt van de boer, wordt het een ongeveer een week lang vochtig gehouden en regelmatig omgeschept, zodat de gerstkorrels ontkiemen. Als het beginnende plantje een bepaalde grootte heeft, worden de ontkiemde korrels gedroogd door hete lucht en rook. Dit ontkiemingsproces is specifiek voor malt whisky en zorgt voor een bijzondere smaak. Een malt whisky mag ook single malt heten als het brouwsel uit één distilleerderij komt, ook al zou de whisky uit 3 verschillende vaten komen. Een master blender zorgt voor het kiezen van de verschillende vaten die uiteindelijk de smaak van bijvoorbeeld een Glenfiddich 12 maken. Elk vat whisky smaakt namelijk weer verschillend.
Single Cask
Is een whisky uit een bepaald vat erg goed, dan zal de producent deze apart kunnen uitbrengen als een single cask editie. Dit soort edities zijn vaak op vatsterkte, en wordt dus niet met water tot 40% gemixt. Vatsterkte kan soms oplopen tot 65% alcohol en heeft meer smaak! Je raadt het al, voor zo’n single cask wordt meestal ook meer geld betaald.
Finishes
Er zijn dus veel regeltjes. Producenten gaan hier regelmatig slim mee om, bijvoorbeeld met de verschillende finishes van whisky. Onze volgende blog gaat over de verschillende finishes en welke invloed dit heeft op de smaak.
Whisky kun je trouwens ook heel makkelijk online bestellen. Neem een bijvoorbeeld eens een kijkje bij Mijn Slijter.
Uiteraard geven wij ook op maat gemaakte whiskyproeverijen, specifiek op thema of iets anders. Informeer naar de mogelijkheden.
